Vermoeid? 7 stappen om je zin in de dag terug te krijgen

Dit is waarom je je moe voelt

Ben je de laatste tijd ook zo uitgeput? Lijkt zelfs het opstaan uit bed een onmogelijke opgave, alsof je een marathonsessie belastingaangifte doet? Je bent niet de enige. Het einde van het jaar brengt voor velen een gevoel van chronische moeheid met zich mee. Zelfs met een respectabele hoeveelheid slaap en een dagelijkse wandeling voelt het alsof de energie uit je lichaam is weggezogen. En nee, het ligt niet alleen aan die kortere dagen. Er speelt veel meer mee.

We leven in een tijd waarin alles in een stroomversnelling lijkt te gaan: deadlines, feestdagen, afspraken en eindeloze to-do-lijstjes. Combineer dat met de donkere maanden, wisselvallige temperaturen en een opeenstapeling van stress, en voilà – een perfect recept voor vermoeidheid. Maar wat kun je hier nou aan doen? En vooral: hoe voorkom je dat je jaarlijks in deze energiedip belandt? Laten we samen op onderzoek uitgaan.

Hoe wintermaanden je energie beïnvloeden

Het is een feit: de herfst en winter brengen een aantal specifieke uitdagingen met zich mee die direct inspelen op onze energiehuishouding. Dat merkte ook Mia (34), een van de leden van het Allesvoorvrouwen-panel, op: “Het voelt alsof de donkere dagen letterlijk op me drukken. Zelfs al slaap ik acht uur, toch heb ik moeite om me energiek te voelen. Het is frustrerend, vooral met werk en het gezinsleven dat doorgaat.”

Niet vreemd, als je bedenkt wat er gebeurt in deze tijd van het jaar. Je biologische klok – oftewel je circadiane ritme – speelt hierin een grote rol. In de zomer regelt het heldere ochtendlicht je slaap- en waakritme, maar in de koudere maanden ontbreekt dat natuurlijke signaal. Je hersenen schakelen letterlijk over naar een soort ‘donkere modus’.

Tel daar het gebrek aan vitamine D bij op, en je krijgt een dubbele uitdaging:

• Minder daglicht: Dit beïnvloedt je stemming en alertheid omdat je hersenen minder serotonine aanmaken.
• Tekort aan vitamine D: Zonder deze essentiële vitamine voel je je sneller vermoeid, lusteloos of somber.

Combineer dat met onzichtbare factoren zoals de stress van feestvoorbereidingen, sociale verplichtingen en een bloedsuikerpiek van al die pepernoten, en het is geen wonder dat je je zo uitgeput voelt.

Hormonen en stress beïnvloeden je energie

Wist je dat je lichaam niet alleen reageert op externe prikkels, maar ook constant interne schommelingen ervaart? Volgens huisarts Safia Debar ligt stress vaak aan de basis van onze uitputting. “Stress bouwt zich op als een onzichtbare rugzak vol stenen. Het einde van het jaar fungeert vaak als de laatste steen die alles uit balans brengt,” legt ze uit.

Wat gebeurt er precies?

• Cortisol – je stresshormoon – schiet omhoog: Je lichaam probeert continu te schakelen tussen alertheid en herstel, maar raakt al snel overbelast.
• Hormonen raken uit balans: Door een gebrek aan daglicht wordt ook melatonine verstoord, wat direct invloed heeft op je slaapkwaliteit. En minder slaap betekent automatisch meer vermoeidheid.

Stephanie (41), ook lid van het Allesvoorvrouwen-panel, herkent dit als geen ander: “Na een drukke werkweek heb ik vaak het gevoel dat mijn batterij gewoon niet meer oplaadt. Zodra de feestdagen eraan komen, lijkt het helemaal downhill te gaan.”

Gelukkig kun je een aantal maatregelen nemen om zowel de fysieke als mentale aspecten van deze seizoensmoeheid aan te pakken. Klaar om actie te ondernemen?

Hoe je meer energie krijgt

Heb je het gevoel dat zelfs een kop koffie je niet meer door de dag heen helpt? Probeer deze tips eens om je energieniveau op te krikken – en dit keer blijvend.

Bouw een vitamine-D-routine in: Volgens voedingsdeskundige Rhian Stephenson is een tekort aan vitamine D vaak de grootste boosdoener in de wintermaanden. “Zorg ervoor dat je supplementen slikt, vooral in combinatie met vitamine K, om een optimaal effect te bereiken. Het verschil kun je binnen een week al voelen,” zegt ze.

Vitamine D is essentieel voor veel processen in je lichaam, zoals je stemming, weerstand en energie.

Lichttherapie: je nieuwe beste vriend: Licht heeft een diepere impact op je lichaam dan je misschien denkt. Met een SAD-lamp kun je een tekort aan natuurlijk daglicht compenseren. Sophie Bostock, expert in circadiane ritmes, zegt: “Fel licht in de ochtend geeft je hersenen het signaal om wakker te worden en overdag alert te blijven. Dit heeft ook een positieve invloed op je nachtrust.”

Een lamp toevoegen aan je ochtendroutine kan op korte termijn al een verrassend verschil maken.

Wat je niet moet doen

Soms maken we onbewust keuzes die onze vermoeidheid verergeren. Dit zijn volgens experts de grootste valkuilen:

• Te veel cafeïne: Koffie lijkt dé oplossing, maar veroorzaakt juist energiepieken en -crashes. Overmatig gebruik is contraproductief.
• Intensieve HIIT-workouts: Hoewel effectief, putten ze je lichaam uit wanneer je al vermoeid bent.
• Schermen zonder blauwlichtfilters: Vooral ‘s avonds kan dit je hersenen belasten en je nachtrust verstoren.
• Snelle suikers eten: Denk aan koekjes of chocola. Ze geven een korte energiestoot, maar leiden al snel tot een dip.

Lila (37) veranderde significant van levensstijl toen ze ontdekte dat haar intense workouts haar juist uitputten. “Nu kies ik voor rustgevende yoga of een ochtendwandeling, en ik merk direct dat ik me minder moe voel.”

Herstel fysiek én mentaal

Tot slot is het cruciaal om tijd in te plannen voor herstel, zowel fysiek als mentaal. Hoe druk het ook is, non-stop doorgaan werkt averechts en zorgt uiteindelijk voor nog meer uitputting. Geef jezelf de ruimte om bij te tanken.

• Zorg voor je darmen: Voeg meer vezels en prebiotica toe aan je dieet voor een beter lichamelijk herstel.
• Laat emotionele ballast los: Besteed aandacht aan je mentale welzijn door emoties zoals verdriet, stress of angst te verwerken. Dit voorkomt dat ze je energie opslokken.
• Plan bewust rustmomenten: Neem een middag vrij, maak een wandeling in de natuur of neem simpelweg tijd voor jezelf.

Huisarts Safia Debar benadrukt: “Je psychische welzijn en je lichamelijke energieniveau zijn onlosmakelijk verbonden. Rust nemen is geen luxe, maar een noodzaak.”

Jouw plan om energie terug te winnen

De donkere maanden hebben misschien hun impact, maar met de juiste aanpassingen kun je je snel weer fit en energiek voelen. Stel jezelf de vraag waarom je momenteel zo moe bent en ontdek welke stappen je kunt zetten om je beter te voelen. Je verdient het om van deze periode te genieten, zonder continu tegen een energietekort te vechten.

Welke tip ga jij als eerste uitproberen? Laat het ons weten in de reacties! Samen komen we deze donkere maanden door en bouwen we aan een frisse, energieke start van het nieuwe jaar.

Bron: Elle